آیا مصرف زیادی آب برای سلامتی مضر است

همه می‌دانیم که مصرف آب برای سلامتی خوب است. آنقدر در مورد اهمیت مصرف آب حرف زده‌اند که کسی نمی‌تواند حرف دیگری در مورد آب بزند! اما آیا چیزی به نام مصرف زیادی آب هم داریم؟!

بله چیزی وجود دارد به نام مسمومیت آب (یک نوع هیپوناترمی) که می‌تواند باعث مرگ شما شود. در ادامه به خطرات مصرف زیادی آب و اینکه چقدر آب باید مصرف کنید، اشاره خواهم کرد.

مسمومیت آبی چیست؟

تعریف دقیق مسمومیت آبی: پایین آمدن غلظت سدیم در خون که بر اثر مصرف زیاد آب و عدم جایگزینی سدیم ایجاد می‌شود.

به طور خلاصه: میزان سدیم در خون شما نسبت به آب خیلی کم می‌شود.

چرا سدیم مهم است؟

نقش سدیم در بدن:

• به تنظیم آب درون و خارج سلول کمک می‌کند.
• میزان حجم خون را تنظیم می‌کند.
• به تنظیم فشار خون کمک می‌کند.
• به سلول‌ها و اعصاب اجازه می‌دهد به درستی کار کنند.

چه کسانی به مسمومیت آبی دچار می‌شوند

دلایل مختلفی برای بروز این عارضه وجود دارد. من فقط به صورت مختصر به آنها اشاره می‌کنم (چون بحث دیگه خیلی فنی می‌شه 🤓):

• بیماران مبتلا به پلی دیپسیا یا تشنگی بیش از حد: این یک بیماری ذهنی است که اغلب بیماران روانی به آن دچار می‌شوند.
• افزایش ترشح هورمون وازوپرسین: این هورمون باعث کاهش ادرار می‌شود.
• مصرف کنندگان قرص‌های (MDMA) یا اکستازی: باعث افزایش تشنگی و مصرف بیش از حد آب و همین طور بروز عدم تعادل در الکترولیت‌های بدن می‌شود. منبع (۱)
• ورزشکاران هم می‌توانند قربانی مسمومیت آبی شوند.

نشانه‌های ابتلا به مسمومیت آبی

• سردرد و حالت تهوع
• حالت روانی ناپایدار مثل: توهم
• ضعف، گرفتگی، تکان و خستگی عضلانی
• سخت نفس کشیدن
• تکرر ادرار
• تغییرات شدید فشار خون و ضربان نامنظم قلب
• خواب آلودگی، تشنج و حتی به حالت کما رفتن منبع (۲)

چرا مصرف زیادی آب خطرناک است؟

• کاهش شدید سطح سدیم که می‌تواند مرگبار باشد.
• فشار بیش از حد روی کلیه‌ها. وقتی آب زیادی را در مدت کوتاهی مصرف می‌کنید کلیه‌ها تلاش می‌کنند تا سطح الکترولیت‌ها را در خون متعادل کنند.
• تورم مغزی: افزایش آب درون بدن سبب باد کردن سلول‌های مغزی می‌شود. سلول‌های مغزی برخلاف دیگر سلول‌های بدن، جای زیادی برای تورم ندارند و این می‌تواند باعث از کار افتادن دستگاه عصبی، تشنج و حتی حالت کما شود.
• آسیب به شریان‌های ورودی قلب.
• افزایش بیش از حد سطح کورتیزول بدن.

مصرف چقدر آب زیادی است؟

وقتی شما کلیه سالمی داشته باشید می‌توانید هر ساعت بین ۸۰۰ میلی لیتر تا ۱ لیتر را از طریق کلیه‌ها دفع کنید. این حدود ۳ تا ۵ لیوان آب می‌شود.

مصرف مقداری بیش از این در ساعت، باعث عدم تعادل الکترولیت‌ها در بدن می‌شود.

نکته مهم: به یاد داشته باشید اگر حین ورزش آب مصرف می‌کنید، بدن به خاطر اینکه تحت استرس قرار دارد سعی می‌کند آب بیشتری را نیز ذخیره کند.

میزان مصرف آب در ساعت: حتی در سخت‌ترین شرایط تمرینی هم در هر ساعت بیشتر از ۱ تا ۱.۵ لیتر آب مصرف نکنید. ⛔

نکته جالب: کمی نمک هم همراه این آب مصرف کنید.

میزان مصرف در طی روز: روزی ۶ تا ۷ لیوان آب مصرف کنید. هر لیوان به اندازه ۲۳۶ میلی لیتر ظرفیت داشته باشد.

نکته مهم: اگر در طی روز سبزیجات و میوه زیادی مصرف می‌کنید، می‌توانید کمتر از این مقدار هم مصرف کنید. البته به خاطر هوای گرم و تعریق زیاد می‌توانید آب بیشتری هم مصرف کنید.

نکته جالب: به رنگ ادرار توجه کنید. رنگ آن نه تیره نه خیلی روش باشد.

حرف آخر

قبلاً در مورد نشانه‌های کم آبی صحبت کرده بودم (۱۰ نشانه خطرناک کم آبی در بدن).

پس باید بدانید که من خودم یکی از طرفدارهای مصرف آب هستم اما هر چیزی هم حدی دارد!

به خصوص اگر در هر ساعت بیش از ۱.۵ لیتر آب مصرف کنید به دردسر خواهید افتاد.

توصیه خودم: از آب شهری و آب معدنی استفاده نکنید. برای سلامتی خود هزینه کنید و یک دستگاه تصفیه آب باکیفیت خریداری کنید. ارزش سرمایه‌گذاری را دارد.