
در این مطلب میخواهم به بررسی ۲ پپتاید قدرتمند سماگلوتاید و لیراگلوتاید بپردازم.
از سال ۱۹۷۵ به این طرف، میزان چاقی در سراسر جهان ۳ برابر شده است. منبع (۱) افزایش وزن یکی از خطرات بزرگ برای سلامتی بشر است.
در این میان، ۲ پپتاید وجود دارند که جامعه پزشکی از تواناییهای آنها در کنترل قند خون و میزان وزن استفاده میکنند.
سماگلوتاید و لیراگلوتاید هر ۲ به گروه آگونیست در گیرندههای GLP-1 تعلق دارند. این راه درمان مناسبی برای مقابله با دیابت و افزایش وزن است (آگونیست: ماده شیمیایی که در یک سلول با اتصال به گیرندههای آن سلول باعث پاسخ و واکنش آن سلول میشود).
لیراگلوتاید همین الان هم یک داروی مشهور و معتبر است. سماگلوتاید نیز تحت نامهای تجاری مثل: اوزمپیک و ویگووی به فروش میرسد.
مقایسه سماگلوتاید و لیراگلوتاید
لیراگلوتاید | سماگلوتاید | |
منحصر به فرد و دارای زنجیره اسید چرب | شبیه GLP-1 | ساختار |
فعال کردن گیرندههای GLP-1 | فعال کردن گیرندههای GLP-1 | مکانیزم |
مدیریت دیابت نوع ۲، کاهش وزن و منافع قلبی و عروقی | درمان دیابت نوع ۲، کاهش وزن و منافع قلبی و عروقی | عملکرد |
حالت تهوع و ناراحتی گوارشی و نگرانی در مورد سرطانهای تیروئید | مشکلات گوارشی، نگرانی در مورد پانکراتیت، تومورهای تیروئید و مشکلات قلبی و عروقی | عوارض جانبی |
تایید شده برای درمان دیابت و چاقی. البته، تحقیقات همچنان روی آن ادامه دارد. | تایید شده برای درمان دیابت و چاقی. | شرایط قانونی |
سماگلوتاید
سماگلوتاید یک پپتاید قدرتمند برای درمان دیابت نوع ۲ و کاهش وزن است. مکانیزم عمل آن، تقلید نقش پپتاید ۱ شبه گلوکاگون (GLP-1) است که هورمونی طبیعی در بدن است.
به محض تزریق، سماگلوتاید مثل: آگونیست در گیرندههای GLP-1 عمل میکند و با گیرندههای خاصی در پانکراس ارتباط برقرار میکند. این باعث شروع زنجیرهای از واکنشهای فیزیولوژیکی میشود.
اول: باعث افزایش ترشح انسولین از سلولهای بتا در پانکراس میشود که به کنترل سطح قند خون کمک میکند (به خصوص بعد از مصرف وعده غذایی).
سماگلوتاید کمک میکند وقتی قند خون خیلی بالاست میزان مناسبی انسولین از پانکراس ترشح شود. این جلوی افزایش مزمن قند خون را میگیرد که اثرات منفی روی سلامتی شما دارد (التهاب، افزایش چربی و بیماری قلبی منبع ۱۰).
دوم: سماگلوتاید جلوی ترشح گلوکاگون را میگیرد که جلوی کبد برای آزاد کردن گلوکز اضافی به خون را میگیرد. منبع (۲)
فراتر از اثراتش روی قند خون، سماگلوتاید باعث کندی خالی شدن معده و کاهش انرژی دریافتی میشود. همچنین، جلوی افزایش سریع قند خون بعد از وعده غذایی را میگیرد. منبع (۳ و ۴)
در ضمن، اثر قابل توجهی روی کنترل اشتها در مغز دارد و باعث افزایش حس سیری میشود. این خاصیت کاهش اشتها، سماگلوتاید را به ابزاری ارزشمند برای مدیریت چاقی تبدیل میکند.
نسخه تجاری سماگلوتاید (ویگووی) اثرات خیلی خوبی روی کاهش وزن دارد. منبع (۱۱)
- فرم: تزریقی
- دوره مصرف: ۶-۸ هفته
- عوارض جانبی: واکنشهای آلرژیک
لیراگلوتاید
لیراگلوتاید نیز یک پپتاید قدرتمند است که مثل: آگونیست برای گیرندههای پپتاید ۱ شبه گلوکاگون (GLP-1) عمل میکند و نقش مهمی در مدیریت دیابت نوع ۲ و کنترل چاقی دارد.
مکانیزم چندگانه لیراگلوتاید طراحی شده تا مشکلات مختلف ناشی از بیماریهای مزمن را برطرف کند.
لیراگلوتاید فعالیت GLP-1 درونزای بدن را تقلید میکند. GLP-1 وقتی غذا میخورید در رودهها ترشح میشود.
لیراگلوتاید نیز میزان ترشح انسولین در سلولهای بتای پانکراس را تقلید میکند و باعث سرکوب تولید گلوکاگون و کاهش خالی شدن معده میشود.
اینها باعث کنترل قند خون میشوند. منبع (۵ و ۷)
در ضمن، لیراگلوتاید روی غده هیپوتالاموس نیز اثر میگذارد و باعث کاهش اشتها و افزایش حس سیری میشود.
لیراگلوتاید خواص قلبی و عروقی هم دارد مثل: کاهش ریسک حمله و سکته قلبی. این برای مبتلایان به دیابت نیز مهم است چرا که آنها ریسک بالاتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی دارند. منبع (۶ و ۸)
خاصیت جالب دیگر لیراگلوتاید کمک به درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) است. منبع (۹)
- فرم: تزریقی
- دوره مصرف: حداکثر ۳ ماهه.
- اثرات جانبی: حالت تهوع، اسهال و واکنشهای آلرژیک.
حرف آخر
لیراگلوتاید یک پپتاید قدیمی است که خود را ثابت کرده است. به راحتی قند خون را کنترل میکند و در درمان دیابت کاربرد دارد.
سماگلوتاید نیز رقیب قدرتمند تازهواردی است که رقیبی در کاهش وزن ندارد.
انتخاب یکی از این دو، بستگی به اهداف سلامتی شما دارد.