بواسیر چیست؟ پیشگیری، علائم، عوارض و درمان هموروئید
سالهای طولانی که بواسیر یا هموروئید به شایعترین بیماری مقعدی تبدیل شده است. علت این موضوع کاهش فعالیت بدنی با تغییر سبک زندگی افراد جامعه است. در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد مردم ایران به بواسیر مبتلا هستند. خیلی از این بیماران از علائم هموروئید رنج میبرند و نمیدانند که این بیماری یک روش قطعی درمان دارد.
در ادامه به شما خواهیم گفت که بواسیر چیست چه علائمی دارد علت بیماری چیست؟ و در آخر شما را با درمان قطعی این بیماری آشنا خواهیم کرد!
بواسیر چیست؟
بواسیر یا هموروئید شایع ترین بیماری مقعدی است. این بیماری ناشی از تورم سیاهرگها در کانال مقعد (نزدیک به خروجی مقعد) و خارج از آن روی دریچه مقعد ایجاد میشود.
به طور کلی هموروئیدها شبکه سیاهرگها هستند وقتی بیمار برای مدت طولانی مثلاً بر اثر یبوست فشار بسیار زیاد به مقعد وارد میکند این هموروئیدها متورم شده و اصطلاحاً دیوارهی سیاهرگها گشاد شود.
هموروئید شبیه زائده یا توده متورم کانال مقعد را میپوشاند و ممکن است از مقعد خارج شود.
پزشک متخصص بواسیر کیست؟
برای تشخیص این بیماری میتوانید از پزشک عمومی کمک بگیرید، بعد از تایید هموروئید، معمولاً پزشک بیمار را به متخصص جراح عمومی ارجاع میدهد. جراح عمومی به جراحی بخشهای مختلف بدن تسلط دارد و بهترین گزینهی پزشک برای درمان این بیماری است.
توصیه میکنیم برای صرفهجویی در زمان و هزینه از ابتدا با پزشک جراح عمومی مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر در مورد بهترین متخصص یا دکتر بواسیر در تهران و یا رزرو نوبت ویزیت در سایت کلینیک عابدیان روی لینک کلیک کنید.
انواع بواسیر
بواسیر ۲ نوع کلی دارد:
- هموروئید داخلی: وقتی سیاهرگهای متورم شده داخل کانال مقعد باشند هموروئید داخلی است. این بیماری خود به ۴ درجه مساوی تقسیم میشود. با پیشرفت بیماری توده متورم از مقعد خارج میشود و گاهاً خود به خودی و و در برخی موارد با فشار دست به داخل باز میگردد. در موارد پیشرفتهتر، این زائده به هیچ شکلی به داخل باز نمیگردد و دهانه مقعد را میپوشاند.
- هموروئید خارجی: این هموروئید خارج از مقعد و روی دریچه آن ایجاد میشود. از آنجا که خارج از مقعد حساستر و مملو از اعصاب است این نوع بیماری علائم شدیدتری داشته یا دست کم علائم آن خیلی زودتر ظاهر میشوند. در برخی موارد در طول هموروئید خارجی لخته خون تجمع میکند که تحت عنوان هموروئید ترومبوزه شناخته میشود.
علت بواسیر چیست؟
هر عاملی که فشار بسیار زیادی را به مقعد وارد کند علت بواسیر است. به طور مثال: شایعترین علت بیماری یبوست است، بیماران مبتلا به یبوست برای دفع مدفوع خشک ممکن است مدت طولانی را روی توالت بنشینند و یا فشار بسیار زیادی را به مقعد وارد کنند. در نتیجه: سیاهرگهای مقعد آسیب میبیند.
مهمترین علت ایجاد این بیماری عبارتند از؛
- یبوست مزمن
- بارداری
- زایمان
- رابطه جنسی مقعدی
- زیاد نشستن
- جابجایی اجسام سنگین
- کهولت سن
- چاقی
هموروئید چه علائمی دارد؟
هموروئید از بیماریهایی است که علائم و نشانههای بسیاری دارد به همین علت بیماران خیلی سریع به وجود چنین عارضهای میبرند.
علائم بیماری بسته به اینکه هموروئید داخل مقعد است و یا خارج از آن میتواند علائم مختلف و با شدتهای متفاوتی را ایجاد نماید. مهمترین علائم این بیماری عبارتند از؛
- درد
- سوزش
- خارش
- خونریزی یا خون در مدفوع
- احساس توده در مقعد
- متورم شدن اطراف دریچه مقعد
- ترشحات مخاطی
بواسیر و داخلی درجه یک ممکن است هیچ علامت یا نشانهای نداشته باشد و یا در برخی موارد بیمار دچار خونریزی خفیف شود. ولی در عوض نوع خارجی از همان ابتدا درد بسیار شدیدی را به بیمار تحمیل میکند.
عوارض
بیماری خود به خود درمان میشود به علاوه اگر نسبت به درمان آن بیتوجه باشید عوارض مختلفی برای بیمار ایجاد میشود.
شایعترین عارضهای که ناشی از هموروئید برای بیمار ایجاد میشود، ابتلا به کم خونی یا آنمی است. التهاب و درد شدید و عفونت از سایر عوارض بیماری به شمار میروند.
پیشگیری از هموروئید
امکان پیشگیری کامل از این بیماری وجود ندارد اما میتوان با انجام راههای زیر خطر ایجاد بیماری را کاهش داد؛
- درمان سریع یبوست
- اجتناب از وارد کردن فشار به مقعد
- رعایت بهداشت مقعد
- استفاده از لباسهای گشاد و نخی
- درمان سریع بیماریهای روده مثل: التهاب روده کرون
- نوشیدن ۸ لیوان آب و مصرف فیبر
- انجام ورزشهای سبک مثل پیادهروی و اجتناب از ورزشهای سنگین مثل: وزنهبرداری
روش قطعی درمان بواسیر
این بیماری تنها یک روش قطعی دارد و آن درمان بواسیر با لیزر است. چند سال است که لیزر جایگزین سایر روشهای درمان شده علت این جایگزینی درمان سریع بدون درد و خونریزی و با اثربخشی بیش از ۹۸ درصد است. این در حالی است که اگر در سالهای گذشته از روشهای جراحی بواسیر استفاده میکردید عوارض این جراحی از این بیماری بسیار بیشتر بود، به همین جهت پزشکان انجام جراحی را توصیه نمیکردند.
لیزر بواسیر را میتوانید در کلینیک پزشک سرپایی و بدون نیاز به بیهوشی انجام دهید. در این روش پزشک با استفاده از لیزر زائده یا توده هموروئید را از مقعد خارج میکند.
لیزر برخلاف تیغ جراحی در حین برش اعصاب و عروق آسیب دیده را میسوزاند و از در خونریزی جلوگیری مینماید. همین موضوع موجب میشود، فرایند ترمیم زخم خیلی سریعتر انجام شده و نیاز به طی کردن دوره نقاهت نباشد.
از مزایای درمان با لیزر میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:
- درمان سرپایی
- بدون درد و خونریزی
- ترمیم سریع زخم
- هزینه مناسب
- بدون نیاز به تحمل عوارض داروی بیهوشی
- مناسب انواع بواسیر
- بدون نیاز به طی کردن دوره نقاهت در منزل
سایر روشهای درمان هموروئید
دیگر روشهای تکمیلی درمان این بیماری عبارتند از:
درمان خانگی
روشهای درمان خانگی نمیتوانند به تنهایی درمان بواسیر باشند. هم در کنار سایر روشها عنوان مکمل درمان شناخته میشود. برخی روش درمان خانگی هموروئید عبارتند از؛
- خوردن فیبر: یکی از موادی که در بدن انسان تجزیه نمیشود بنابراین میتواند حجم مدفوع را افزایش دهد. فیبر در انواع میوهها سبزیجات و غلات یافت میشود.
- مایعات: نوشیدن مایعات میتواند با نرم کردن مدفوع و به دفع راحتتر آن کمک کرده و از آسیب دیدن مقعد جلوگیری کند. حداقل ۸ لیوان آب در روز بنوشید.
- ورزش: ورزش منظم میتواند حرکات روده را تنظیم کند و زیر یبوست جلوگیری نماید. حداقل ۳۰ دقیقه در روز ورزش کنید.
- داروها: مصرف داروها نمیتواند آن را از بین ببرد اما میتواند علائم بیماری مثل در سوزش و خارش را تسکین دهد. آنتی هموروئید و ام جی از داروهایی که برای درمان این بیماری توصیه میشود. قبل از مصرف این داروها با پزشک مشورت کنید.
- نشستن در آب گرم: گرما میتواند به تسکین علائم شما مثل کاهش درد کمک کند. برای این منظور یک لگن یا وان را از آب گرم پر کنید و برای ۳۰ دقیقه در آن بشینید.
جراحی
جراحی بواسیر یا همان هموروئیدکتومی از تکنیکهای قدیمی درمان بیماری است. برای انجام جراحی بیمار مجبور میشد حداقل چند شبی را در بیمارستان بستری شود.
در این روش پزشک استفاده از تیغ جراحی بوده و میتوان از مقعد خارج می کرد. انجام جراحی با این روش میتواند آسیبهای زیادی را به مقعد وارد کند که مهمترین آن ایجاد بیاختیاری برای بیمار است.
از معایب جراحی میتوان به موارد زیر اشاره کنیم؛
- خطر عفونت یا بیاختیاری در کنترل مدفوع گاز روده
- پرداخت هزینه بیشتر
- درد و خونریزی
- بستری در بیمارستان
- تحمل عوارض داروی بیهوشی
- حداقل ۲ هفته از کارافتادگی و دوره نقاهت
- افزایش خطر عود مجدد بیماری