خیلیها میپرسند که قبل از شروع جلسه تمرینی از چه مکملی استفاده کنیم؟ و پاسخ به این سوال این است که همه چیز بستگی به شرایط شما دارد.
منظور از شرایط یعنی خستگی، خواب آلودگی و بیحالی!
عموماً اسم این مکملها را به نام پری ورک اوت (Pre-Workout) میشناسیم.
در گذشته بیشتر بدنسازها قبل از جلسه تمرینی به خصوص جلسه صبح از قهوه برای آماده شدن در باشگاه استفاده میکردند که خودش حاوی کافئین بود. اما امروزه با وجود این همه شرکت مکمل ساز همه چیز تغییر کرده است.
امروزه از مکملهای حاوی نیاسین، کراتین، کافئین، آرژنین، کارنیتین و… برای آمادگی قبل تمرین استفاده میشود.
بعضی از این مکملها باعث افزایش انرژی و قدرت، افزایش تمرکز و سوخت و ساز و بعضی دیگر باعث افزایش پمپ عضلانی میشوند. منبع (۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۴، ۲۵، ۲۶ و ۲۷)
با این همه مکمل، بنابراین کدام یک را باید انتخاب کرد؟
خلاصه مطلب:
مکمل قبل تمرین چی هست؟
این مکملی است که قبل تمرین مصرف میکنید تا سطح انرژی و عملکرد حین تمرین را افزایش دهید.
اینها مکملهایی هستند که برای افزایش تمرکز، هوشیاری، استقامت و انرژی طراحی شدهاند. بعضی از شرکتها از ترکیبات چربی سوز هم استفاده میکنند.
نکته جالب: اولین مکمل قبل تمرین در دهه ۸۰ میلادی با نام تجاری Ultimate Orange وارد بازار شد که هنوز هم در بازار عرضه میشود!
البته، این مکمل فرمول خود را تغییر داده است چون حاوی ترکیبی به نام افدرا بود که باعث افزایش حملات قلبی، فشار خون و تپش قلب میشد.
مکملهای قبل تمرینی که امروزه عرضه میشوند از درجه ایمنی بسیار بالایی برخوردار هستند. جالب اینجاست که سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) با اینکه صنعت مکملها را در آمریکا نظارت مستقیم نمیکند اما در مورد مکملهای پری ورک اوت (قبل تمرین) نظارتهای سختگیرانهای دارد!
خرید مجموعهی ویدئوهای بدنسازی
فرمول تشکیل دهنده مکمل های قبل تمرین
ترکیبات تشکیل دهنده آنها متنوع است مثل: کافئین، عصاره چای سبز، آرژنین و کراتین.
معمولاً این مکملها را ۳۰ دقیقه قبل تمرین مصرف میکنند.
یک تحقیق به خوبی نشان میدهد که مصرف این مکملها باعث افزایش ۱۰ درصدی حداکثر اکسیژن مصرفی (VO2 max) میشود. این عامل میزان تحمل شما حین تمرین کردن را نشان میدهد. منبع (۱)
مشکل وجود کراتین در مکملهای پری ورک اوت این است که: کراتین برای اینکه موثر باشد باید هر روز مصرف شود اما مکمل قبل تمرین را فقط قبل تمرین مصرف میکنند!
(کراتین و هر آنچه یک بدنساز نیاز دارد در مورد آن بداند)
اگر مکمل قبل تمرین حاوی آمینو بی سی ای ای بود به کاهش فرایند تخریب عضلانی کمک میکند و همین آمینو باعث گرانتر شدن مکمل خواهد شد!
وجود سیترولین نیز در بعضی فرمولها باعث دیرتر خسته شدن خواهد شد. (مکمل سیترولین را با چه مکمل دیگری مصرف بکنم)
البته، تحقیقی وجود نداد که نشان دهد، سیترولین مالات به رشد عضلانی کمک میکند. منبع (۳۵)
آیا مکملهای پری ورک اوت، باعث عضله سازی میشوند؟
تحقیقات نشان میدهند که: مصرف مکمل پری ورک اوت، باعث عضله سازی میشود. به عنوان مثال: تحقیقی ۴ هفتهای روی مصرف کنندگان مکمل قبل تمرین شرکت بنگ (Bang) نشان میدهد که آنها ۴ برابر گروهی که مکمل را مصرف نکرده بود، شاهد عضله سازی بودند. منبع (۳۳)
این مکمل حاوی ترکیبات زیر است:
- ۳۵۰ میلیگرم کافئین
- ۵ گرم کراتین
- ۲.۵ گرم بتائین
- ۲.۴ گرم بتا آلانین
- ۶ گرم سیترولین مالات
- ۷.۵ گرم آمینو اسید بی سی ای ای
نکته مهم: البته، هزینه انجام این تحقیق را خود شرکت بنگ داده بود! و میتوان رشد عضلانی را به کراتین و کافئین نسبت داد.
کافئین میتواند عملکرد تمرینی را بهبود دهد و کراتین باعث رشد عضلانی خواهد شد. منبع (۳۴)
ترکیب بتائین درون مکملهای قبل تمرین نیز، هیچ کمکی به عضله سازی نمیکند. منبع (۳۶)
سیترولین مالات نیز هیچ کمکی به عضله سازی نمیکند. منبع (۳۷)
تیانین نیز کمکی به افزایش قدرت و عضله سازی نمیکند. منبع (۳۸)
وجود ویتامین c برای سلامتی مفید است اما کمکی به عضله سازی نمیکند. منبع (۳۹)
انواع مکمل قبل تمرین
اغلب مکملهای قبل تمرین در یک ترکیب با هم اشتراک دارند و آن هم کافئین است. اگر جز افرادی هستید که سطح مقاومت بالایی نسبت به کافئین دارید (یعنی هر چقدر کافئین هم که مصرف کنید هیچ اثری در خودتان مشاهده نمیکنید) شاید مکملهای کافئیندار پول اضافه خرج کردن باشد. منبع (۲)
اگر هم معده حساسی دارید بهتر است سراغ ترکیبات کافئین و چای سبز نروید. در غیر این صورت وجود این ترکیبات هیچ مشکلی ندارد. سایر ترکیبات دیگری که در بازار هست، عبارتند از:
- کراتین
- سیترولین
- آمینو بی سی ای ای
- ویتامینهای ب کمپلکس مثل: B12
- منیزیم
- آرژنین
- بتا آلانین
- تائورین
- جینسینگ
- بتائین
- ال تیانین
- ان استیل ال تیروزین
- بتا آلانین هم میتواند کمی رشد عضلانی را بهبود دهد. منبع (۴۰، ۴۱ و ۴۲) اما بتا آلانین نیز مثل کراتین باید هر روز مصرف شود (حدود ۴ گرم)
بعضی از این مکملها نیز حاوی کربوهیدراتهای ساده مثل: فروکتوز و دکستروز هستند. کار اینها افزایش سطح قند خون است که تجربه شخصی میگوید بهتر است سراغ این ترکیبات نروید.
کافئین بدون آب
کافئین بدون آب همان کافئینی است که از دانه و برگهای درخت قهوه گرفته میشود. بعد از استخراج، آب آن گرفته شده و به شکل پودر در میآید. از آنجایی که آبی ندارد، سرعت عمل آن روی بدن خیلی بیشتر از کافئین معمولی است.
کافئین بدون آب مستقیماً باعث تحریک سیستم عصبی میشود و سطح هشیاری را افزایش میدهد. در ضمن، باعث بیشتر شدن عملکرد و مقاومت عضلانی هم میشود. منبع (۳ و ۴)
عصاره چای سبز
اغلب مکملهای قبل تمرین حاوی عصاره چای سبز هستند که خود حاوی کافئین، ال تیانین و آنتی اکسیدانهاست.
این ترکیب گیاهی، سطح هشیاری شما را بالا نگه میدارد و به بدن انرژی میدهد. وجود آنتی اکسیدانها نیز سبب کاهش اثرات استرس در بدن میشود. منبع (۵)
بتا آلانین
بتا آلانین آمینو اسیدی است که به بازسازی عضلانی و عملکرد شما حین تمرین کمک میکند. بتا آلانین سبب کاهش خستگی حین تمرین نیز خواهد شد. منبع (۶)
در مورد بتا آلانین چه می دانید
ان استیل ال تیروزین
این آمینو اسید کارش مقابله با استرس ناشی از تمرینات ورزشی است. تیروزین کارش کمک به تولید هورمونهایی مثل: دوپامین، آدرنالین و نورآدرنالین (نوراپینفرین) است. این کمک میکند سطح هشیاری بالاتری حین تمرین داشته باشید. منبع (۷، ۸ و ۹)
مکمل تیروزین را مصرف بکنیم یا نه
ویتامین B12
اگر گیاهخوار هستید، به احتمال زیاد در مصرف این ویتامین کمبود خواهید داشت. ویتامین B12 را اغلب در مواد غذایی حیوانی پیدا میکنید. کار آن شکلگیری سلولهای قرمز خون، بازسازی بافتهای عضلانی است.
کمبود B12 باعث میشود تا زمان ریکاوری افزایش پیدا کند. توصیه میشود روزانه ۲.۴ میلیگرم B12 دریافت کنید. منبع (۱۰)
اثرات جانبی مکمل پری ورک اوت
- اضطراب و بیقراری: به خاطر وجود کافئین زیاد در این مکملها، بعضیها ممکن است شاهد تجربه بیقراری و اضطراب باشند. منبع (۲۸)
- مشکلات گوارشی: ترکیباتی مثل: آمینو اسید یا شیرین کنندههای مصنوعی میتوانند باعث مشکلات گوارشی شوند.
- افزایش ضربان قلب و فشار خون: کافئین میتواند باعث افزایش موقتی ضربان قلب و فشار خون شود. منبع (۲۹)
- مور مور پوست: بتا آلانین میتواند باعث حس مور مور پوست شود. منبع (۳۰)
- بیخوابی: وجود کافئین در مکمل پری ورک اوت و مصرفش قبل از خواب میتواند باعث بیخوابی شود. منبع (۳۱)
- وابستگی: این پتانسیل وجود دارد که مصرف این مکملها باعث وابستگی شود. منبع (۳۲)
مدت زمان اثر مکمل قبل تمرین چقدر است؟
اینکه بدانیم مکمل پری ورک اوت تا چه مدت اثر دارد خیلی مهم است چرا که کمک میکند زمان درست مصرف را مشخص کنیم و مطمئن شویم وقتی تمرین میکنیم بتوانیم بیشترین اثرش را داشته باشیم.
درک این موضوع از این جهت که ممکن است باعث برهم خوردن چرخه خواب شود هم مهم است.
مدت زمان اثر مکمل پری ورک اوت، بستگی به نیمه عمر ترکیبات آن دارد.
منظور از نیمه عمر: زمانی است برای بدن تا نیمی از ترکیب را نابود کند یا مدت زمانی است که طول میکشد تا ترکیب، نیمی از فعالیت فارماکولوژیک، فیزیولوژیک یا رادیولوژیک خود را از دست بدهد.
به نیمه عمر این مواد، دقت کنید:
- کافئین: ۵ ساعت است که البته، بستگی به سوخت و ساز و تحمل فرد نیز دارد. منبع (۱۱)
- ال سیترولین: نیمه عمر سیترولین به میزان دوزش افزایش مییابد. برای ۲-۱۵ گرم، ۴۰-۷۵ دقیقه است. منبع (۱۲)
- بتا آلانین: نیمه عمر بتا آلانین، ۲۵ دقیقه است. البته، میزان اثرش، بستگی به این دارد که در درازمدت مصرفش کنید. منبع (۱۳)
- تیانین: نیمه عمرش، ۱ ساعت است. منبع (۱۴)
- بتائین: نیمه عمرش، ۱ ساعت است. منبع (۱۵)
- آلفا جیپیسی: بعد از مصرفش، سطح کولین تا ۲ ساعت افزایش مییابد. منبع (۱۶)
- کراتین: با اینکه نیمه عمر کراتین، ۹۰ دقیقه است اما اثرش بیشتر از نیمه عمرش ادامه مییابد. به شرطی که در درازمدت مصرف شود. منبع (۱۷)
- ال تیروزین: نیمه عمرش، ۲-۳ ساعت است. منبع (۱۸)
- تائورین: نیمه عمرش، ۱-۳ ساعت است. منبع (۱۹)
بنابراین، اغلب پری ورک اوتها، به محض اینکه دریافتشان میکنید موثر هستند و ۱-۲ ساعت هم موثر میمانند.
پس بهتر است ۱۵-۳۰ دقیقه قبل تمرین، مصرفشان کنید و جلسه تمرینی را به ۹۰ دقیقه محدود کنید.
حرف آخر
اگر حین تمرینات استرس بالایی به بدن وارد میشود دنبال مکملی بروید که حاوی جینسینگ و تیروزین است.
برای دریافت انرژی بیشتر سراغ مکملهای حاوی کافئین، عصاره چای سبز و بتا آلانین بروید.
بهترین مکمل قبل تمرین، همچنان قهوه (بخوانید: کافئین) است. منبع (۴۳) مصرف ۳-۴ لیوان در روز مشکلی ایجاد نمیکند.
شما چه تجربهای از مصرف این مکملها دارید؟
توجه: این مطلب در تاریخ ۱۳ بهمن ۱۴۰۲ مورد بازبینی و به روزرسانی منابع علمی قرار گرفت