درمان متفورمین می‌تواند باعث کاهش قند خون و درمان دیابت شود. آیا می‌توان از متفورمین در بدنسازی نیز استفاده کرد؟
مقاومت به انسولین به پدیده‌ای اشاره دارد که نشان می‌دهد بدن چطور به انسولین و کربوهیدرات‌ها واکنش نشان می‌دهد و می‌تواند روی عوامل دیگر مثل: سنتز پروتئین هم اثر بگذارد.
از متفورمین برای درمان بیماران دیابتی استفاده می‌شود. اما ورزشکارهای حرفه‌ای نیز از آن برای کنترل قند خون استفاده می‌کنند.
چرا؟
خلاصه مطلب:
متفورمین چیست؟
دیابت یک بیماری مزمن است که باعث می‌شود:
- بدن به اندازه کافی انسولین تولید نکند
یا
- به انسولین موجود در خون واکنش نشان نمی‌دهد.
ترشح انسولین بعد از مصرف کربوهیدرات شروع می‌شود و هدف از آن، مدیریت قند در خون است. انسولین ترکیب مهمی برای بدن است و وجود عارضه در آن، عوارض مخربی خواهد داشت.
متفورمین یا گلوکوفاژ طراحی شده‌اند تا به درمان دیابت بپردازند. متفورمین باعث بهبود واکنش بدن نسبت به انسولین می‌شود. منبع (۱) هم‌چنین باعث کاهش میزان قند خون می‌شود. متفورمین علیه گلوکان عمل می‌کند و جلوی آزاد شدن گلیکوژن از کبد به خون را می‌گیرد. منبع (۲)
مکانیزم عمل متفورمین
سطح گلوکز و انسولین در بدن به هم دیگر مرتبط هستند. با افزایش سطح گلوکز در خون، شاهد افزایش سطح انسولین هستیم.
این واکنش طبیعی یک بدن سالم است. اما اگر مبتلا به دیابت باشیم، این می‌تواند خطرناک باشد. داروهای درمان دیابت برای مواجه با چنین شرایطی طراحی شده‌اند.
شاخص قندی برای بیماران دیابتی مهم است چرا که می‌تواند زندگی آن‌ها را نجات دهد. مکانیزم عمل متفورمین کمی پیچیده است.
اول باعث آزاد شدن گلیکوژن از کبد در خون می‌شود. سپس شاهد جذب گلیکوژن توسط سلول‌ها و بهبود مقاومت به انسولین خواهیم بود. منبع (۳)
نکته: این خاصیت باعث می‌شود جلوی رشد سلول‌های سرطانی هم گرفته شود! منبع (۴)
به طور کلی، متفورمین باعث کاهش سطح گلوکز می‌شود که باعث بهبود شرایط بیماران دیابتی می‌شود. منافع دیگری هم برای ورزشکارانی دارد که می‌خواهند حساسیت به انسولین را افزایش دهند تا شاهد رشد بیشتر عضلانی باشند. منبع (۵)
مزایای مصرف متفورمین
در ترکیب با یک سبک زندگی سالم، متفورمین منافع متعددی دارد:
- کاهش چربی بدن
- کاهش التهاب بدن
- افزایش سوخت و ساز گلوکز
- کاهش فشار خون و ریسک بیماری‌های مزمن کلیه
- بهبود عضلات استخوانی و واکنش به گلوکز
- کاهش ریسک سرطان (مثل: سرطان سینه)
متفورمین و بهبود حساسیت به انسولین
مطالعات نشان می‌دهند: متفورمین می‌تواند نیاز به انسولین را کاهش دهد و باعث کاهش وزن شود. منبع (۶)
وقتی فردی چاق است، معمولاً زیاد غذا می‌خورد و تحرک پایینی دارد. چنین فردی در مسیر ابتلا به بیماری‌های قلبی است. این به معنای مقاومت به انسولین است که یکی از نشانه‌های ابتدایی دیابت است.
میزان وزن، ارتباط مستقیمی با سلامتی دارد. منبع (۷) رژیمی سالم و تمرینات بدنسازی می‌توانند مفید باشند. استفاده از متفورمین هم می‌تواند به کنترل سطح قند خون کمک کند. تحقیقات نشان می‌دهند: متفورمین می‌تواند داروی ضد چاقی باشد. منبع (۸)
بدنسازها از متفورمین استفاده می‌کنند تا سطح قند خون‌شان را مدیریت کنند. متفورمین کمک می‌کند جلوی ایجاد چربی گرفته شود و التهاب بدن نیز کاهش یابد.
چطور از متفورمین برای افزایش وزن استفاده کنیم؟
می‌توان از متفورمین وقتی در فصل خارج از مسابقه قرار داریم استفاده کنیم تا تولید و انتقال گلوکز را وقتی در حال حجم گیری هستیم کنترل کنیم. این موضوع وقتی از داروهای استروئیدی استفاده می‌کنید اهمیت بیشتری هم پیدا می‌کند.
داروهایی مثل: انسولین و هورمون رشد باعث کاهش حساسیت به انسولین می‌شوند و متفورمین می‌تواند با آن مقابله کند. نه تنها می‌توانید مقاومت به انسولین را به تاخیر بیندازید بلکه متفورمین می‌تواند باعث کاهش التهاب و فشار خون شود.
البته، تحقیقی وجود ندارد که نشان دهد متفورمین باعث رشد عضلانی می‌شود اما می‌دانیم حساسیت به انسولین برای رشد عضلانی مفید است.
معمولاً برای حجم گیری، ۵۰۰-۱۰۰۰ میلی‌گرم متفورمین مصرف می‌کنند.
چطور برای کاهش وزن از متفورمین استفاده کنیم؟
وقتی با خوردن کمتر کربوهیدرات در حال کاهش وزن هستید، مدیریت انسولین بهتری هم خواهید داشت. با این همه می‌توانید از متفورمین هم برای کاهش وزن استفاده کنید.
البته، هم‌چنان باید رژیمی با کالری منفی دنبال کنید و تمرین کنید تا عضلات‌تان را حفظ کنید.
استفاده از متفورمین برای کاهش وزن به اندازه ۵۰۰ میلی‌گرم در روز می‌تواند بسیار مفید باشد.
عوارض جانبی متفورمین
- حالت تهوع
- شکم درد و اسهال
- کاهش اشتها
- افزایش ریسک ابتلا به آلزایمر در افرادی که به صورت ژنتیکی ریسک ابتلای بالاتری دارند. منبع (۹)
اگر با پزشک خود مشورت کنید استفاده از متفورمین خطری ندارد.
حرف آخر
بیمارانی که دیابت نوع ۲ دارند معمولاً روزانه متفورمین مصرف می‌کنند.
متفورمین جایگزین‌های دیگری هم دارد مثل: آواندیا، آلوگیپتین، تانزئوم، ژاردیانس، کاناگلیفلوزین و داپاگلیفلوزین.
