اغلب نان‌ها، غلات صبحانه و شکلات‌ها حاوی ماده‌ای به نام لسیتین هستند. این ترکیب را به پروتئین وی، مکمل‌های قبل تمرین و برخی دیگر از مکمل‌ها نیز اضافه می‌کنند.
تولید کننده‌ها از لسیتین به عنوان روان کننده و ماده‌ای برای بهبود ساختار، پایداری و تقویت مزه محصولات غذایی استفاده می‌کنند. البته یک دلیل اقتصادی مهم هم وجود دارد. وجود لسیتین باعث می‌شود تا دیگر نیاز به تخم مرغ و چربی کمتری در مواد غذایی باشد!
طرفداران این ماده معتقدند که باعث بهبود قدرت مغزی، کاهش سطح کلسترول می‌شود و جلوی سنگ صفرا را نیز می‌گیرد.
البته، مدارک علمی چندانی در این مورد وجود ندارد. لسیتین در بدن تبدیل به کولین (ویتامین B4) می‌شود اما این به معنای خواص معجزه‌آسای آن نیست. منبع (۱)
وجود لسیتین در مکمل‌ها نیز باعث بهبود سوخت و ساز چربی می‌شود. شرکت‌های تولید کننده معتقدند لسیتین باعث شکسته شدن راحت‌تر چربی می‌شود.
البته، اغلب افراد در جامعه لسیتین سویا را چه بخواهند یا نه مصرف می‌کنند! پس بیایید نگاه کنیم آیا این ترکیب مرموز در بلند مدت برای شما مفید است یا مضر؟!
👇👇👇👇👇👇👇👇
مکمل تریبولوس را مصرف بکنیم یا نه؟
لسیتین سویا چیست؟
لسیتین عبارت کلی برای هر نوع ترکیبی از فسفولیپیدها و چربی‌هاست که در بافت‌های گیاهی و حیوانی روی می‌دهد. این ترکیبات چرب، توسط انواع الکل‌ها عصاره‌گیری و به مواد غذایی اضافه می‌شوند.
منبع عمومی لسیتین شامل: دانه‌های سویا، زرده تخم مرغ، روغن آفتاب‌گردان، شیر، روغن دانه کلزا و هسته آفتاب‌گردان است.
تولید کننده‌ها با استفاده از حلال‌های شیمیایی، لسیتین را از دانه‌های سویا استخراج می‌کنند. سپس به آن آب اضافه می‌کنند و آن را با روغن ترکیب می‌کنند. سپس هگزان را از آن جدا و لسیتین را خشک می‌کنند. لسیتین ارگانیک بدون دخالت حلال‌ها تولید می‌شود.
لسیتین مثل سایر فسفولیپیدها برای سلامتی مفید است اما موثر و ایمن بودن آن جای بحث دارد.
یکی از شبهات وارده مسئله استفاده از حلال‌های شیمیایی است. به عنوان مثال: هگزان اگر از طریق تنفس وارد بدن شود روی سیستم عصبی اثر منفی می‌گذارد مثل: سردرد، سرگیجه، التهاب در چشم و گلو. منبع (۲)
البته، این به معنای سمی بودن نیست! مقدار هگزان موجود در لسیتین ناچیز است چون تولید کننده‌ها این ترکیب را در فرایند فراوری از لسیتین جدا می‌کنند. منبع (۳)
هر چند بسته به برند تولید کننده، لسیتین می‌تواند حاوی مقداری آفت کش که در تولید سویا به کار گرفته شده، باشد!
چطور از لسیتین استفاده می‌شود؟
لسیتین سویا را روی برچسب اغلب کیک‌ها، کره مارگارین، بستنی‌ها، شکلات‌های پروتئینی، سس‌ها و… مشاهده می‌کنید.
لسیتین سویا را تولید کنندگان دارو نیز مورد استفاده قرار می‌دهند. لسیتین را در محصولاتی مثل: رنگ، خودروسازی، پلاستیک و نساجی نیز پیدا می‌کنید!
مصرف لسیتین توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و کمیته مقررات اروپا نیز مورد تایید قرار گرفته است. منبع (۴)
نکته جالب: افرادی که به سویا حساسیت دارند می‌توانند لسیتین را با خیال راحت مصرف کنند! منبع (۵)
در ضمن، لسیتین خواص کاهنده سطح کلسترول را نیز دارد. لسیتین سویا منبع خوبی از کولین، ویتامین E، ویتامین K، چربی‌های غیر اشباع است. منبع (۶)
افزایش کولین در رژیم غذایی
لسیتین حاوی ۱۵.۸ میلی گرم کولین در هر قاشق غذا خوری است. کولین ویتامینی است که از عملکرد مغز، سیگنال‌دهی غشا سلولی، سنتز دی‌‌ان‌ای، سوخت و ساز چربی پشتیبانی می‌کند.
کولین از سال ۱۹۹۸ توسط سازمان‌های بهداشت به عنوان ماده‌ای مغذی و ضروری معرفی شده است. منبع (۷)
نکته: تخم مرغ حاوی بیشترین منبع این ماده غذایی است.
توصیه می‌شود روزانه ۴۲۵ میلی‌گرم کولین برای زنان و ۵۵۰ میلی‌گرم برای مردان در نظر گرفته شود. منبع (۸)
مصرف لسیتین سویا می‌تواند شما را به راحتی از مصرف کولین اضافی بی‌نیاز کند. البته بهتر است رژیم غذایی، حاوی تخم مرغ، کبد گاو، ماهی و سایر محصولات حیوانی باشد. البته بروکلی، سویا، نخود و سیب زمینی نیز کولین بالایی دارند.
بهبود عملکرد ورزشی با مصرف لسیتین
همان‌طور که ابتدا اشاره کردم، لسیتین به دسته‌ای از ترکیبات به نام فسفولیپیدها تعلق دارد. این ماده مغذی برای حفظ ساختار و عملکرد سلولی و عملکرد ورزشی ضروری است.
مصرف لسیتین سویا می‌تواند باعث بهبود ظرفیت ورزشی و عملکرد قلبی و عروقی، کاهش درد عضلانی، کاهش سطح کورتیزول، بهبود عملکرد مغزی، کاهش ضربان قلب، بهبود حافظه، افزایش سرعت ریکاوری می‌شود. منبع (۹)
کاهش سطح کلسترول با لسیتین
یکی از مهم‌ترین منافع مصرف لسیتین سویا، کاهش سطح چربی‌های خون است. لسیتین باعث کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب خون می‌شود. منبع (۱۰)
آیا باید از مصرف لسیتین خودداری کرد؟
تحقیقات علمی تا حالا نشان از منافع مصرف لسیتین دارند. البته، با اینکه لسیتین حاوی کولین است اما مقدارش به اندازه زرده تخم مرغ، گوشت گاو و ماهی نیست.
نیازی نیست لسیتین را به صورت یک مکمل جدا مصرف کنید. تولید کننده‌ها از آن به عنوان یک ماده پایدار کننده استفاده می‌کنند و شما نیز آن را از طریق رژیم غذایی دریافت می‌کنید.
